تجربه رانندگی در تهران و شهرهای بزرگ نشان میدهد که در تعطیلات نوروز، وقتی خیابانها خلوتتر میشوند، رفتارهای پرخطر رانندگی مثل سرعت غیرمجاز یا تغییر لاین ناگهانی بیشتر به چشم میآیند. به همین بهانه و در راستای پویش ملی «نه به تصادف»، پلتفرم کاربِرد با معرفی یک قابلیت نوآورانه، گامی بزرگ برای ایمنی بیشتر جادهها برداشت. ما در یک آزمایش واقعی، این سرویس جدید را تست کردیم تا هم عملکردش را نشان دهیم و هم از هدف کاهش تصادفات حمایت کنیم.

- پرخطرترین اتوبان: اتوبان شهید مدرس (شمال به جنوب)
- ایمنترین اتوبان: اتوبان شهید همت (شرق به غرب)
روشی نوین برای شناسایی اتوبانهای پرخطر
روشهای سنتی شناسایی محورهای پرخطر معمولاً به دادههای خودروهای پرخطر وابستهاند. در این روشها، رفتار رانندگان لحظهبهلحظه بررسی شده و بر اساس نوع و تعداد رفتارهای پرخطر، وضعیت اتوبان از «کاملاً ایمن» تا «کاملاً پرخطر» دستهبندی میشود. اما این روشها محدودیتهایی دارند: نیاز به تعداد زیادی خودروی متصل، نرخ بالای رفتارهای پرخطر برای تحلیل دقیق و از همه مهمتر، چالش دسترسی به دادههای رانندگان پرخطر. واقعیت این است که رانندگان پرخطر معمولاً تمایلی به اتصال خودروهایشان به پلتفرمها ندارند، زیرا این کار میتواند عادات رانندگی نادرست آنها را آشکار کند. این موضوع همیشه یکی از بزرگترین موانع پیش روی پلتفرمهای خودروهای متصل بوده است.
ما در کاربِرد روشی متفاوت و خلاقانه ابداع کردیم که به آن «پایش معکوس» میگوییم. این روش بهجای تمرکز روی خودروی پرخطر، «تأثیر» رفتارهای پرخطر را روی خودروهای دیگر (خودروهای شاهد) بررسی میکند. حتماً برای شما هم پیش آمده که در حال رانندگی آرام در اتوبان هستید و ناگهان خودرویی با سرعت لاین عوض میکند و شما را مجبور به ترمز ناگهانی یا تغییر مسیر میکند. این روش دقیقاً این تأثیرات را اندازهگیری میکند و به ما امکان میدهد بدون نیاز به دادههای خودروی پرخطر، وضعیت ایمنی اتوبانها را تحلیل کنیم.
چرا این روش خاص است؟
روش «پایش معکوس» نهتنها محدودیتهای روشهای سنتی را برطرف میکند، بلکه مزایای متعددی دارد که آن را به یک نوآوری برجسته تبدیل کرده است:
- دقت بالاتر: با تمرکز روی تأثیر رفتارهای پرخطر بهجای خود رفتار، نتایج دقیقتر و واقعیتری به دست میآید.
- محدودیت کمتر: نیازی به تعداد زیاد خودروهای متصل نیست؛ حتی با چند خودروی شاهد میتوان تحلیلهای قابلاعتمادی انجام داد.
- حفظ حریم خصوصی: این روش نیازی به دسترسی به دادههای خودروی پرخطر ندارد، بنابراین حریم خصوصی رانندگان کاملاً محفوظ میماند و نگرانیهای مربوط به افشای اطلاعات شخصی از بین میرود.
- حل چالش رانندگان پرخطر: رانندگان پرخطر معمولاً خودروهایشان را به پلتفرمهای متصل وصل نمیکنند، اما پایش معکوس این مشکل را دور میزند و بدون نیاز به دادههای مستقیم آنها، تأثیر رفتارشان را شناسایی میکند.
- منحصربهفرد: تحقیقات ما نشان میدهد این روش در ایران و حتی در سطح جهانی کمنظیر است و ما به آن افتخار میکنیم.
جزئیات آزمایش واقعی
برای آزمایش این قابلیت، دادههای هفت خودروی شاهد را که در ساعات و روزهای مختلف مسیرهای یکسانی را طی کردند، جمعآوری کردیم. این خودروها با سرعت مجاز و در لاین دوم اتوبانها حرکت کردند تا در شرایط عادی بمانند. ما تأثیر رفتارهای پرخطر دیگر رانندگان بر این خودروها را بررسی کردیم. رفتارهایی که در این آزمایش مورد توجه قرار گرفتند عبارتاند از:
- ترمز ناگهانی
- تغییر لاین ناگهانی
- شتاب ناگهانی رو به جلو
- عبور از ناهمواریها (تنش عمودی)
- رانندگی محتاطانه یا تهاجمی
یافته کلیدی: شایعترین رفتار پرخطر، تغییر لاین ناگهانی برای قرار گرفتن در فاصله ایمن (۲ ثانیه) بین دو خودرو بود. این رفتار اغلب رانندگان دیگر را مجبور به واکنشهای ناگهانی مثل ترمز یا تغییر مسیر میکند و میتواند ایمنی کل محور را به خطر بیندازد.
در این آزمایش همچنین از ترافیکهای سنگین در این تحلیل صرفنظر شده است، زیرا تأثیر آنها بر ایمنی اتوبانها معمولاً کمتر است. دادههای جمعآوریشده از خودروهای شاهد به ما کمک کرد تا ناهنجاریهای ناشی از رفتارهای پرخطر را ثبت و تحلیل کنیم و در نهایت وضعیت ایمنی هر اتوبان را مدلسازی کنیم.
چرا این سرویس برای آینده اهمیت دارد؟
کی از بزرگترین چالشهای پلتفرمهای خودروهای متصل، وابستگی آنها به تعداد بالای خودروهای متصل برای ارائه سرویسهای ارزشمند است. اما ما در کاربِرد با روش پایش معکوس، این محدودیت را برطرف کردیم. این روش به ما امکان میدهد با دادههای محدودتر، تحلیلهای دقیقتری ارائه دهیم و به ایمنی بیشتر جادهها کمک کنیم. علاوه بر این، حفظ حریم خصوصی رانندگان در این روش، اعتماد عمومی به پلتفرمهای خودروهای متصل را افزایش میدهد و راه را برای پذیرش گستردهتر این فناوری هموار میکند.
این نوآوری نهتنها گامی بزرگ به سوی جامعهای ایمنتر است، بلکه نشاندهنده تعهد ما به حل چالشهای صنعت خودروهای متصل با رویکردهای خلاقانه و مسئولانه است.
چگونه میتوانید به ما بپیوندید؟
معتقدیم که شفافیت و همکاری کلید موفقیت در مسیر ایمنی جادههاست. به همین دلیل، دیتای نمونه این آزمایش را در اختیار علاقهمندان قرار دادهایم. اگر مایلید به دادههای این آزمایش دسترسی پیدا کنید، کافیست آدرس ایمیل خود را از طریق تکمیل فرم زیر برای ما ارسال کنید تا بسته دادهها برایتان ارسال شود.

